Onzekere toekomst
Koffieteelt heeft zeer specifieke weersomstandigheden nodig om kwaliteit én voldoende oogst op te leveren. Die omstandigheden zijn extremer en onvoorspelbaar geworden; natte periodes worden natter, warme worden warmer. De koffieplanten hebben het daar héél erg moeilijk mee.
Bij de huidige voorspellingen zal klimaatverandering de koffieteelt halveren tegen 2050. Dit is voor de koffieboeren dramatisch en voor de 'koffielanden' een economische nachtmerrie. Heel vaak is koffie daar het voornaamste exportproduct dus een halvering heeft een directe impact op de economie. Koffie wordt bovendien vaak verhandeld in dollars, met die buitenlandse valuta kunnen ze andere noodzakelijke producten kopen.
De gemiddelde leeftijd van de koffieboer is 65 jaar; op de koffieplantages zien we een leegloop van de jonge(re) generaties. Vaak worden ze aangemoedigd door ouders/grootouders om elders stabieler geld te verdienen, dan een onzekere toekomst in koffie. Doordat er tijdens de arbeidsintensieve oogst te weinig arbeidskrachten zijn, moeten de koffieboeren seizoenarbeiders inzetten uit omringende landen. Dat kost de boer natuurlijk ook meer geld.
Daar waar boeren echt aan de grond zitten, verkopen ze hun plantages aan buitenlandse investeerders. Of ze ruilen hun gewassen voor rubber en vruchten waar veel vraag naar is uit China. De opbrengst voor de boer ligt dan 3x hoger dan bij koffieteelt. Dit zien we o.a. in Vietnam gebeuren, maar daardoor daalt hun aanbod aan koffie (de grootste producent van Robusta) zienderogen. Ook de kennis, expertise en zorg voor de eigenheden van hun koffie ‘terroir’ gaan zo verloren.
stijgingen en speculatie
Er bestaan veel koffievariëteiten, maar slechts 2 worden geëxporteerd: 56% van de wereldproductie zijn Arabica bonen en 44% Robusta. Robusta koffie is traditioneel de 'goedkopere' koffie omdat die makkelijker te telen is voor meer opbrengst. Maar het is nu net die Robusta koffie die in 2 jaar tijd van 1800 euro/ton naar 4800 euro/ton is gegaan. Deze stijging trekt ook de Arabica prijzen naar omhoog.
De oorzaken zijn altijd gelinkt met natuur- of weersomstandigheden (bv vorst in Brazilië), maar vandaag is er helaas veel meer speculatie. Grote opkopers (traders) creëren een vals gevoel van schaarste door te berichten over te veel / te weinig regenval of mislukte oogsten. Hierdoor ontstaan paniekreacties en gaat de beursprijs naar omhoog. Daar worden dan woekerwinsten op gemaakt, die in handen blijven van de speculanten. En dus niet naar de boer gaan.
Dan is er ook nog de zogenaamde EU Deforestation Regulation waarbij de EU voor bv. koffie niets mag invoeren dat afkomstig is van plantages waar recent ontbost werd. Dit betekent dat koffietelers hun productieketen aan specifieke eisen moeten laten voldoen. De certificering en documentatie die hierbij komt kijken brengt extra kosten mee.
Koffieproducenten worden gedwongen om hun productie te verduurzamen en ontbossing te vermijden, wat op zich positief is, maar veel boeren hebben geen buffer om die extra investeringen te doen. Boeren die niet kunnen voldoen aan de nieuwe regels en/of landen met minder middelen kunnen hun koffie niet meer naar de EU exporteren. Binnenkort komt er dus een nog beperktere toevoer van koffie op de Europese markt ... We gaan dus meer betalen voor mindere kwaliteit.
Gelukkig zijn er oplossingen
Er zijn oplossingen en dat is ook waar we met Ray&Jules aan willen werken. Het is duidelijk dat boeren moeten innoveren, willen ze klimaatresistente plantages met goede koffie en voldoende opbrengst. Dankzij onze directe partnerships zetten we onze schouders onder de specifieke noden van boeren of coöperaties en denken we mee hoe wij hen kunnen steunen. Uiteraard door hun koffie te kopen aan een prijs die hun kosten dekt én de mogelijkheid geeft om investeringen te doen die zij nodig achten.
Door weg te blijven uit die speculaties, dicht bij de boeren te gaan staan, hen op te zoeken en lange termijn plannen te maken zetten we stappen. Onze klanten, jullie dus, zijn daarbij de spil want zonder verkoop van koffie wordt het, ook voor Ray&Jules, zwart voor de ogen😉.
